Tijdens mijn sollicitatiegesprek werd ik gevraagd naar mijn visie op onderwijs. Ik kan mij vooral heel erg vinden in het concept van de leerwerkgemeenschappen, waarmee wij werken binnen de opleiding Social Work van Hogeschool Rotterdam. Hierbij leren student, praktijk en docent van en met elkaar. Ik zie mijzelf niet als de alwetende docent, die haar studenten vertelt hoe het precies zit. Eerder zie ik mezelf als een docent die ook nog niet alles weet, en die samen leert van en met haar studenten en de praktijk.

Binnen ons werkgebied, het sociaal domein, is er geen duidelijke scheidslijn tussen goed of fout. Ieder mens is uniek, wat vraagt om maatwerk. Binnen de protocollen mag de professional zijn discretionaire ruimte benutten. Zo lang hij maar goed blijft nadenken over de reden waarom hij doet wat hij doet en zich hiervoor kan verantwoorden. Natuurlijk zijn er richtlijnen en theorieën, en is er kennis waar studenten weet van moeten hebben die ik hen graag wil bijbrengen. Maar tegelijkertijd wil ik hen opleiden als kritische professionals, die niet alleen kritisch durven te kijken naar hun eigen handelen, maar ook naar de manier waarop het werkt binnen onze maatschappij.

En hier ligt mijn motivatie voor mijn rol binnen de Werkplaats Sociaal Domein. Met elkaar zien we heel veel nog niet goed gaan. Op 1 januari 2015 kregen we te maken met de decentralisaties op het gebied van zorg, jeugd en werk. Naast een bezuinigingsopdracht, zaten er ook goede inhoudelijke ideeën achter dit concept. Maar inmiddels blijkt het allemaal nog niet te gaan zoals men in gedachten had. Binnen de jeugdzorg neemt de (complexe) problematiek toe, groeien wachtlijsten en ook binnen de Wmo loopt het allemaal niet zoals gepland. Het idee is dat iedereen zo lang mogelijk thuis kan blijven wonen, maar inmiddels blijkt dat niet iedereen zelfredzaam kan zijn. En daarbovenop komt de Corona-crisis. Naast toenemende psychische problematiek, worden ook de sociaaleconomische verschillen extra zichtbaar. Hoe gaan we hier, met elkaar, mee aan de slag?

Voor mij ligt de nadruk op ‘met elkaar’. Zoals ik kijk naar het onderwijs, en mijn rol daarin, zo kijk ik ook naar het bredere veld. Het sociaal domein, maar ook daarbuiten. Hoe kunnen we van en met elkaar leren? Maar ook: hoe kunnen we elkaar aanvullen? In plaats van allemaal ons kunstje te doen, om de burger vervolgens door te sturen naar een andere discipline. Zo zie ik ook de samenwerking tussen het onderwijs en de werkplaats. Naast dat ik ideeën kan uitwisselen met professionals en cliënten, kan ik mijn studenten meegeven wat er leeft binnen het sociaal domein en hen hierin meenemen en over laten meedenken. En ook omgekeerd kan ik de vragen en ervaringen van de studenten meenemen naar de werkplaats. Op deze manier hoop ik op een uitwisseling van creativiteit om met elkaar de ingewikkelde problemen en dilemma’s aan te gaan. En met elkaar de samenleving een stukje beter te maken.

Anne Frederiks is docent op Hogeschool Rotterdam binnen de opleiding Social Work. Daarnaast is zij één dag in de week werkzaam voor de Werkplaats Sociaal Domein als docentonderzoeker.