Donderdag 6 december organiseerde Werkplaats Sociaal Domein Zuid-Holland Zuid (WSDZHZ) in De Kansenfabriek in Schiedam het laatste kenniscafé van dit jaar. Thema dit keer was Ont-moeten waarbij ontmoeting een middel is om verbinding en veerkracht te vergroten. Met bijna 50 belangstellenden, onder andere uit diverse wijken in Schiedam en Vlaardingen was de opkomst groot. Een gemêleerd gezelschap van bewoners, beleidsmedewerkers en overige professionals uit het sociaal domein, studenten, sociaal ondernemers, docenten en andere geïnteresseerden zorgden voor veel dynamiek. Als toetje op de bijeenkomst was er voor alle deelnemers een Syrisch buffet, verzorgd door Dina, Ikhlas en Jihan van Smaak.

Gesprek op gang brengen

Doel van deze bijeenkomst was om een gelijkwaardig gesprek op gang te brengen over gevoelens van eenzaamheid en wat voor iemand werkt om deze gevoelens tegen te gaan. Een actueel thema waarop lastig grip te krijgen is, maar dat overal speelt. Niet alleen onder ouderen, maar ook onder jongeren. Ondanks de vele onderzoeken over eenzaamheid en de strijd hiertegen blijkt eenzaamheid niet verminderd. Soms is er zelfs sprake van meer eenzaamheid. Hoe kan dit? En hoe kun je het probleem goed aanpakken? Vagen waarover het Werkteam zich dit jaar heeft gebogen. Elizabeth van Twist-Timmerije van WSDZHZ: “Omdat we afgelopen zomer, na een aantal bijeenkomsten, nog niet om tafel zaten met de mensen om wie het gaat, hebben we besloten om een speciale dag rondom dit thema te organiseren. Dit wordt de Dag van de Verbondenheid en Veerkracht en deze vindt plaats op Blue Monday (21 januari 2019).”

Iedereen is ervaringsdeskundige

Deze samenkomst in de Kansenfabriek is een aanloop naar deze dag en ijsbreker om met de doelgroep in contact te komen. Mustafa Kalo opent de bijeenkomst met twee fraaie zelfgeschreven Nederlandse gedichten. Een over verbinding en een over zorg. Extra knap, want Kalo is Syrische vluchteling en woont nog geen 3 jaar in Nederland. Janneke van Lisdonk van de gemeente Schiedam en lid van het Werkteam hoopt dat iedereen naar huis gaat met ‘tips en handvatten’: “Niet alleen privé, ook voor het werk. We zijn allemaal ervaringsdeskundigen als het om eenzaamheid gaat. Is het niet bij onszelf, dan wel bij iemand in onze naaste omgeving.” In de navolgende tafelgesprekken maakte iedereen op een laagdrempelige manier kennis met elkaar en deelde met elkaar waar men goed in is, waar men zich voor inzet en waar men lak aan heeft.  En daar bleef het niet bij, want ook om wie men geeft, waar men trouw aan is en waar men nog in zou willen groeien kwam ter tafel.

Geheime tuin

Vervolgens is het de beurt aan Saskia Weltevrede van het Werkteam. Zij neemt de aanwezigen in geleide fantasie mee naar hun eigen geheime tuin die zij vervolgens op papier mogen tekenen. Doel is om je zelfbeeld neer te zetten, maar ook je naaste omgeving en de relatie met die omgeving. Dat levert interessante gesprekken op waarbij niet iedereen het achterste van zijn tong laat zien. ‘Ik heb mensen om mij heen nodig om te groeien’, ‘ik ben een rode roos’ en ‘als je zelf eenzaam zou zijn, hoe ben je dan bereikbaar?’  waren enkele gehoorde opmerkingen tijdens de bespreking van elkaars tekening.

Verbondenheid

Door deze gesprekken ontstaat er een verbondenheid tussen mensen die elkaar niet eerder hebben ontmoet. Mooi om te zien en genoeg voer voor een vervolgontmoeting. Een van de conclusies is dat er vooral behoefte is aan maatwerk. Zo loopt er een project in Rotterdam waarbij vrijwilligers de signalen oppikken van eenzame bewoners omdat die makkelijker toegang hebben. De diverse (culturele) achtergronden spelen hierin een belangrijke rol. Een goed idee vinden de professionals in Nieuwland.

Indrukken en vervolg

De ongedwongen sfeer en afwisseling van het programma (en niet te vergeten het heerlijke eten) zorgen voor een positief gevoel bij de meeste deelnemers. “Ik vond het heel bijzonder, onder andere door het meditatiestuk. Een goede methode om met de mensen in gesprek te raken”, aldus Berthy Prins, bewoonster van Groenoord, die eerder vanuit het WijkOndersteuningsTeam (WOT) meedeed aan een project over eenzaamheid. Mieke Wigmans verbindt met Stichting J&S Projecten kwetsbare jongeren en senioren in de wijk: “Ik vond dit leuk om te doen, maar ik miste alleen wat verdieping in het thema eenzaamheid. Komt er een vervolg, dan ben ik er zeker bij.” Een aantal studenten deelde wat op hen indruk had gemaakt die middag. “Alle persoonlijke verhalen van mensen die je niet kent, waardoor je merkt dat openstaan voor anderen belangrijk is. Niet denken, oh die ziet er goed uit, daar gaat alles goed mee en oordelen op de buitenkant. Want als je het verhaal erachter hoort, merk je dat diegene zich ook wel eens eenzaam voelt en wat zij doet om hier mee om te gaan. Zo’n open gesprek is dus echt belangrijk.”

Het kenniscafé is een initiatief van de Werkplaats Sociaal Domein Zuid-Holland Zuid en is een openbare, toegankelijke vorm om kennis en ervaringen te delen, vragen uit de regio te agenderen en samen te zoeken naar nieuwe vormen van doen in het sociaal domein. De kenniscafés worden in samenwerking met gemeenten, organisaties, sociaal ondernemers, studenten en de werkteams van de Werkplaats georganiseerd.