Wie is er aan het woord? 
Ik ben Erna Hooghiemstra en werk als lector Sociale Innovatie bij Hogeschool Rotterdam. In mijn lectoraat richt ik mij op de samenwerking tussen sociaal werkers en allerlei praktijken van onderop (of burgerinitiatieven) in de stad. En hoe deze samenwerking versterkend kan werken voor sociale samenhang. Een van de mooie projecten van mijn lectoraat is de Werkplaats Sociaal Domein. Mooi, omdat het gedragen wordt door veel verschillende partners in de regio. Zij bepalen de agenda. We werken samen aan projecten die hun praktijken verbeteren. 

Welke motivatie drijft jullie en breng je in bij deze Werkplaats? |Ik houd erg van samenwerkingsprojecten. In het sociaal domein zijn de vraagstukken zo complex dat je alleen met vereende krachten en door het betrekken van meerdere perspectieven verder kunt komen. Dat is helemaal niet makkelijk. In de werkplaats nemen we de tijd met elkaar, gaan we gericht op zoek hoe het wel kan en leren we al doende. Dat is erg inspirerend. En leidt tot bruikbare kennis. Voor praktijk, beleid en onderwijs. Vanuit onze onderzoekersrol voegen we wetenschappelijke kennis en kritische reflectie toe. 

Wat is een belangrijk resultaat – terugkijkend over afgelopen periode met de nieuwe lectoren? 
De werkplaatsperiodes zijn iedere keer drie of vier jaar. Richard de Brabander en ik sprongen halverwege de vorige periode op een rijdende trein. Ik zag een werkplaats waar enorm is geïnvesteerd in het leren ván en mét elkaar in werkteams - bestaande uit een diversiteit aan deelnemers (partners). Het was nuttig om dit voort te zetten. De werkplaats bood en biedt een unieke gelegenheid om uit te wisselen en ook samen nieuwe manieren van werken en leren uit te proberen. Ik heb veel opgestoken van de lerende werkwijze, waarbij meerstemmigheid centraal stond. 

Wat wil je graag bereiken met de werkplaats?
Ik houd van bouwen. Wij richten ons nu op de stappen op weg naar de agenda van de nieuwe werkplaats. In dit traject is het vooral belangrijk om de partners enthousiast en actief te houden. Betrokkenheid van een ieder is cruciaal. Dan komen er projecten op de agenda die passen bij de praktijk.

Het streven van de werkplaats is om een kleine – maar zichtbare – bijdrage te leveren aan nieuwe manieren van werken met mensen die zich in een kwetsbare positie bevinden. Het mooie is dat alle betrokkenen hier al bevlogen mee bezig zijn. Door hen op de juiste manier bij elkaar te brengen, kunnen we elkaar inspireren. We scheppen eigenlijk een mogelijkheid om samen aan de slag te gaan en zo meer te bereiken. Het is ook heel krachtig dat het onderwijs mee doet. Nieuwe professionals krijgen zo kennis mee, waar de praktijk mee is geholpen.

Wat zijn hierbij de grootste uitdagingen? 
De uitdaging is te werken in een tijd waarin alles wel in beweging lijkt te zijn. Het leven voor de meest kwetsbaren wordt er niet gemakkelijker op. En professionals hebben steeds minder tijd. Wij gaan met onze projecten vaak wat tegen de bureaucratische stroom in. Komen met oplossingen die niet meteen in het systeem passen. Maar juist dat is interessant en ook uiteindelijk helpend. 

Waar zie jij de kansen en mogelijkheden?
De Werkplaats wordt gedragen door een diversiteit aan partners. Het enthousiasme ligt nu regelmatig bij individuen. Hen te ondersteunen in de doorwerking van alles wat wij gezamenlijk doen en daarmee verder de organisatie in te brengen, creëert draagvlak en biedt kansen om resultaten naar een hoger plan te tillen.
Wat ik graag benoem is dat de werkplaats een oefenplaats is om te komen tot de beste oplossingen die passend zijn bij de complexiteit van vraagstukken. Door het tonen van deze oplossingen én door het bijdragen aan de discussie over de beeldvorming van deze vraagstukken, bereik je meerwaarde. Met name door de combinatie van drie ingrediënten toe te passen: een praktische benadering, een theoretische blik, samen met de kennis van onderzoek op dit terrein.

Gefocust aan de slag en door het maken van goede keuzes wie zich waarmee kan bezighouden en hoe je aansluiting vindt. Maar tegelijk moet je op de hoogte zijn van de stand van kennis (wat weten we en welke vragen zijn er, wat valt er theoretisch over te melden, wat zijn de patronen). Bij dat grote verhaal beginnen we, maar dan stappen we over naar wat we in het klein betekenen; wat kan een professional in zijn organisatie in de dagelijkse praktijk doen – samen met andere partners.

Als we met kleinere projecten tot conclusies komen dan proberen we dat mee te nemen in het denken over het grotere vraagstuk of thematiek. Dit bereik je alleen samen met gelijkwaardige partners en gelijkwaardige investeringen in zo’n project. Alle partners zijn onderzoekers. Ieder met zijn eigen krachten.
Omdat ik mij met het lectoraat Sociale Innovatie op Hogeschool Rotterdam bezighoud met het van versterken van sociale samenhang – op een sociaal-innovatieve manier –breng ik de verbinding met sociaal innovatieve praktijken zoals burgerinitiatieven in. Essentieel hierbij is dat professionals voortdurend eraan denken niet alleen samen te werken met andere professionals, maar ook met mensen die heel belangrijk zijn voor de doelgroep maar informeel zijn. Het versterken van sociale samenhang is een van de meest belangrijke dingen in het leven.

Wat is de meerwaarde van de gelijkwaardige samenwerking tussen de lectoraten Ecosociaal werk (Hogeschool Inholland) en Sociale Innovatie (Hogeschool Rotterdam) binnen de Werkplaats?
Bijzonder aan onze werkplaats is dat in één stad volledig gelijkwaardig twee hogescholen subsidie hebben aangevraagd. Ieder lectoraat (verbonden aan de opleidingen Social Work) heeft een eigen focus, ondanks onze brede oriëntatie. Onze verschillende blikken zijn aanvullend op elkaar en sluiten mooi aan bij de thema’s van de Werkplaats. De kracht van de verbinding van de lectoraten is mijns inziens, dat Ecosociaal Werk op een duurzame manier de samenleving ontwikkelt en Sociale Innovatie op een ándere manier samenwerking organiseert; beide toekomstgericht.

Op welke persoonlijke inbreng kan de Werkplaats rekenen?
We weten nu nog niet welke projecten we de komende vier jaar gaan doen, omdat de invulling afhankelijk is van het netwerk. Ik weet wel, dat er projecten zullen zijn die goed passen bij ieder van onze lectoraten. Deze projecten krijgen dan onze specifieke aandacht en gebruiken we – voorzien van onze specialistische kennis – vervolgens om een bijdrage te leveren aan sociaal innovatief werken. Hierdoor ontstaan mooie crossovers.