Hoe geef je niet-stigmatiserende psycho-educatie in de buurt, rekening houdend met privacy? En hoe zet je rondom een persoon een formele en informele steunstructuur op? De Werkplaats zocht de verdieping op en organiseerde op 9 december 2024 een kenniscafé, in informele sfeer. Tegen de zeventig deelnemers, van maar liefst 37 verschillende organisaties, waren bijeen om kennis op te halen en te delen over ondersteuning van ‘mensen met onbegrepen gedrag’.

Geen hoorcollegezaal, vergaderruimte of powerpoints, wel verschillende presentaties in een informele foyer. Professionals uit uit het sociaal domein, bewoners, ervaringsdeskundigen en studenten namen plaats op banken, luie stoelen en lange tafels. Tijdens de dialoogsessie waren er drankjes en hapjes. Het was tenslotte een kenniscafé. Echter, het draaide op deze decemberdag vooral om de kennis.

Verbondenheid

Het kenniscafé werd geopend door docentonderzoeker Jaap van den Bosch (Hogeschool Inholland) die vraagtekens plaatst bij de term ‘onbegrepen gedrag’. Anders-zijn is volgens hem een sterk discours geworden in een samenleving waarin er weinig tolerantie is voor onaangepast gedrag en macht ligt bij mensen die ‘neutraal’ menen te zijn. Zijn pleidooi voor verbondenheid is tevens een aankondiging van de sprekers van die middag.

Caroline Verheijde (GGZ Rivierduinen) nam de microfoon over. Zij is psychiater en systeemtherapeut en vertelde over het opbouwen van een wijkcommunity voor en met mensen met een GGZ-uitdaging. Ze maakt een onderscheid tussen iemand begrijpen en iemand verklaren. Hoewel kennis van mensen en diagnoses geregeld broodnodig blijft, ging het in haar verhaal over hoe je mensen helpt door hun posities in de gemeenschap te versterken en hoe je buurtbewoners stimuleert om voor elkaar te zorgen.

Steunstructuren

Zo’n anderhalf jaar houdt het werkteam Onbegrepen gedrag van de Werkplaats zich inmiddels bezig met de ondersteuning van mensen die niet (altijd) worden begrepen. Vooral de vraag ‘hoe de buurt hierbij betrokken kan worden’ neemt in het project een belangrijke plaats in. Tijdens dit kenniscafé werden resultaten gedeeld door docentonderzoekers en werkteamleden Jaap van den Bosch en Thom Rhondeel. Hun verhaal ging over hoe je de relatie hulpverleners, de persoon met onbegrepen gedrag en de buurt kan versterken. Dit vraagt acties op drie niveaus: het goed benutten van kennis van buurtbewoners, zichtbaarheid naar burgers vergroten en taakverdeling van professionals verduidelijken.

Dialoog

Vergezeld door een drankje en hapje namen deelnemers plaats aan de dialoogtafels om met elkaar een casus te bespreken. Deze casus ging over een man met, volgens zijn buurt, onbegrepen gedrag. Omdat het betrekken van de buurt en opbouwen van netwerken dit kenniscafé centraal staan, werd de casus ook vanuit die richting aangevlogen. Inzichten naar aanleiding van de casus zijn genoteerd en vormen input voor het vervolg van het project

De middag werd afgesloten door ervaringsdeskundige Barbara Wouters (Regionale Kenniswerkplaats Personen met Onbegrepen gedrag). Zij heeft zelf verschillende ervaringen rondom onbegrepen gedrag, zowel op professioneel vlak als in haar persoonlijke leven. Daarmee voegde zij die middag een ander perspectief toe. Terugblikkend op het kenniscafé vertelt Barbara dat zij met enige verbazing zag dat de bespreking van de casus parallelle processen vertoont met de praktijk. Ze erkent hoe belangrijk een betrokken buurt is en juicht zowel de richting van het project van het werkteam toe, als die van de ‘De Nieuwe GGZ’ (zoals terugkwam in het verhaal van Caroline Verheijde)

Vervolg

Het kenniscafé is volgens de deelnemers geslaagd en geeft aan welk belang er gehecht wordt aan dit onderwerp. ‘We hebben echt iets goeds te pakken’; constateren Thom en Jaap na afloop. Het werkteam Onbegrepen gedrag begint op korte termijn een pilot om de tot nu toe opgestelde ideeën in de praktijk te testen. Alvorens verschijnt er binnenkort een tussenrapport over de projectresultaten. Benieuwd naar deze resultaten of wil je meer informatie van het werkteam? Mail naar info@werkplaatssociaaldomeinzhz.nl of houd de site van Werkplaats in de gaten!